Vitamine C: een van de belangrijkste vitamines voor de mens

De chemische naam van vitamine C is Ascorbinezuur. Vitamine C is wateroplosbaar en komt in het hele lichaam verspreid voor. De hoogste concentratie bevindt zich in de bijnieren en hypofyse. De grootste hoeveelheid vitamine C bevindt zich echter in lever en de skeletspieren, vanwege de grote omvang van deze spieren in relatie tot het hele lichaam. 

Voor de aanmaak van collageen en andere bindweefselmoleculen is vitamine C essentieel. Het zorgt er voor dat de bloedvaten gezond en elastisch blijven. Alle weefsels die ons lichaam structuur en stevigheid geven zoals de gewrichten, pezen, huid, spieren (waaronder de hartspier), botten en bindweefsel zijn afhankelijk van de opbouwende activiteit van vitamine C, met name in herstelperiodes. Daarnaast speelt vitamine C een belangrijke rol bij de opbouw van neurotransmitters, ontstekingsremmende hormonen, het aminozuur carnitine, de omzetting van cholesterol in galzuren en de mineralenstofwisseling. 

De antioxidantfunctie van vitamine C
Vitamine C werkt samen met vele enzymen die bij uiteenlopende biologische processen betrokken zijn. Daarom is het goed te weten dat het hebben van voldoende vitamine C in het lichaam van belang is bij zeer veel belangrijke processen. De antioxidantfunctie van vitamine C is onder meer van belang voor het behoud van gezonde cellen en weefsels. Vitamine C heeft een gunstige invloed op hart en bloedvaten. Ook heeft vitamine C het vermogen kapotte vaatwanden te herstellen.

Daarnaast heeft het ook een sterke ontgiftende werking. Vitamine C helpt onder andere bij de eliminatie van zware metalen zoals kwik, lood, cadmium en nikkel. In het maagdarmkanaal voorkomt vitamine C de omzetting van nitraat en nitriet in een giftige stof genaamd nitrosaminen. Ook ondersteunt het ons  immuunsysteem.

Waarom maken wij geen vitamine C aan?
Vitamine C komt vooral voor in groenten, fruit, aardappelen, orgaanvlees (lever, nier) en vele andere voedingsmiddelen bevatten kleinere concentraties. Helaas kan de mens als een van de weinige zoogdieren zelf geen vitamine C meer aanmaken en is voor de vitamine C voorziening volledig afhankelijk van voeding. Dit komt omdat de mens ongeveer 40.000 jaar geleden een genetische fout heeft gekregen waardoor dit vermogen verloren is gegaan. Gezien het feit de behoefte door ons voedsel vaak niet gedekt kan worden, is in veel gevallen het innemen van een supplement wenselijk.

Vitamine C tekort
De eerste symptomen van een beginnend gebrek aan vitamine C zijn onder andere vermoeidheid, zwakte, myalgie (spierpijn), verminderde weerstand, gebrek aan eetlust, slechte wondheling, snel blauwe plekken krijgen, bloedend tandvlees, zwak bindweefsel, scheurbuik bij ernstig tekort en slapeloosheid.

De bekende schrijver en arts dr. Thomas Levy schrijft in zijn boek “Het ongeneeslijke Genezen” dat een gezond mens ongeveer 20 gram (!) vitamine C nodig heeft per dag. Een persoon met een lichte aandoening zou volgens hem 40 gram nodig hebben en iemand met een serieuze infectie zou minimaal 60 gram moeten binnen krijgen. Bij personen met zeer ernstige infecties en chronische aandoeningen is een dosis van 80 gram wenselijk en vaak essentieel.

Ascorbinezuur en Ester-C
Voor een hoge inname van vitamine C is de standaard vorm van vitamine C, het ascorbinezuur, niet altijd geschikt. Niet veel mensen verdragen deze zure vitamine C namelijk niet goed. Ascorbinezuur veroorzaakt bij hoge doseringen vaak diarree. Ook belast deze zure vorm van de vitamine C in hogere concentraties de nieren en lever. Dit komt doordat er grote hoeveelheden van de zure substantie uitgescheden worden. Bij gevoelige personen kan het zelfs nierstenen veroorzaken. Er bestaat een andere, niet zure vorm van vitamine C, het Ester-C genaamd. Deze vorm wordt over het algemeen goed verdragen. Deze vorm heeft hetzelfde opname percentage in de cellen als alle andere normale supplementen.

Liposomale Vitamine C
Normale supplementen worden meestal gemeten als ze in het bloed geabsorbeerd zijn, wat niet wil zeggen dat de stof daadwerkelijk goed zal worden opgenomen in het bloed. Bij supplementen die liposomaal zijn is de vitamine omhuld door een vetbolletje. Hiervan is bekend dat deze voor meer dan 95% in de cellen wordt opgenomen. De vitamine C wordt door verscheidende fabrikanten ook liposomaal gemaakt en is volgende dokter Thomas Levy meer den 20 keer sterker werkzaam dan de gewone vitamine C. Dit betekend dat wanneer men 1 gram liposomale vitamine C inneemt, dit qua werkzaamheid gelijk staat aan 20 gram ‘gewone’ vitamine C. Daarbij is liposomale vitamine C in de vorm van Ascorbinezuur niet belastend voor het lichaam vanwege de lichaamseigen liposomen waarin het verpakt is. 

Liposomale vitamine C maakt het dus mogelijk om op eenvoudige wijze een effectieve hoeveelheid vitamine C binnen te krijgen. De EFSA (European Food Safety Authority) heeft geconstateerd dat vitamine C een lage acute toxiciteit heeft en er is geen veilige bovengrens van inname voor vitamine C bepaald*.

*(The EFSA Journal (2004) 59, 1-21)